Cenaze Erkänı (Duası)

  Hakk'a yürüyen canın tabutu, tören meydanmda yer alan musalla tasının üzerine, yerleştirilir.  

Helallık Meydanı

    Dede "helallık hayırlısı"nı verir: "Bismişah... Sevgili canlar, Hakk'a yürüyen bu canı nasıl bilirdiniz?", der.

    Tören meydanında toplanmış olan canlar, "iyi bilir-dik. Ruhu yeni bedenler bulsun; dondan dona taşınsın!", diye karşılık verirler.

    Dede bu kez, "Yapısındaki olanaklardan varlığa geldiğimiz Hak da sizlerden razı olsun", der. Ve;

   "Ey canlar! Hakk'a yürüyen bu yol eri, sizin içinizde yedi, içti; kondu, göçtü; sizlerle birlikte yasadı, kim bilir belki hak yedi. Hakk'a yürüyen bucanın üzerinde maddi ya da manevi bir hakkmız olabilir; varsa helal ediyor musunuz?", diye sorar. Meydan erenleri;

    "Hakkimiz varsa helal ediyoruz. Hak-Muhammet-Ali yardımcısı olsun. Ruhu yalnız kalmasın, mekänı yeni bedenler olsun.", diye yanıt verirler.

       Dede helallık sorusunu üc kez yeniler; cem erenleri bunu üc kez yanıtlar. Helallığı aldıktan sonra Dede su gülbankı okur:

       "Yüce Tanrım, can kıblesine döndük sana yakarıyoruz. Hakk'a yürüyen can senin äşığındır; Sen Canan'sın, o can. şimdi canı, bedenini terk etti; bedeni toprağa dönecek, canı ise sana. Aklı ortada kaldı: Canan'ım, özün eyleme geçsin, yeni bedenler olussun ya da yeni bedenler ölmeden evvel ölsün, Hakk'a yürüyen canımızm canına can olsun, aklına akıl; dondan dona yürüyelim; sızıntılarını toplayalım canlı cansız her şeyden. Sızıntılardan derecikler, dereciklerden ırmaklar, ırmaklardan denizleroluşturalım. Atalanmızla, pirlerimizle, mürşitlerimizle buluşalım. Buluşalım ki onun kötülüklerini silebilelim, iyiliklerini coğaltabilelim. Pir Ali, mürşit Muhammet ve Ehlibeyt yüzü suyu hürmetine Üçler, Beşler, Yediler, Onikiler, Ondörtler, Onyediler ve Kırklar bize yardımcı olsun, yol göstersin. Hakk'a yürüyen canımızın arkaışndan yaptıgımız bu helallık tören gönül defterine kayıt edilsin, silinmesin hatırlansın. 
Gerçeğe HÜ!".

Allah, Muhammed, Ali kutsallığını kalbinde taşıyan, Hz.Ali’nin adaletinden ayrılmayan temelinde insan sevgisi bulunan her dine, mezhebe ser inanca saygı duyan ve hoşgörü ile bakan, dil, din, ırk, renk , farkı gözetmeyen eline diline sahip olma ilkelerini şart koşan, gelmek isteyen, inançlı insanları çatısı altına alarak manevi susuzluklarını gideren, insanları yaşadıkları toplumda kendi istekleriyle kendi kendilerini yargılamalarını sağlayan, laik,demokrat, eiştlikçi, katılımcı, paylaşımcı düşünceyi savunan, zalime ve zulme karşı gelen, mazlumun yanında olan, şeriatın bağnaz kuralllarına bağlı olmayan, ve onu reddeden, İslam dinini kendine göre ve sunni inancın dışında yorumlayan, aslı doğruluk, kemali dostluk, cevheri, merhamet, görüşü eşitlik, hazinesi bilgi, meyvası sevgi hamuru ile yoğrulmuş, insanı Kamil ve erdemli insan yaratmayı ön gören, korkuyu aşıp sevgi ile tanrıya yönelen, Enel-Hak ile insanın özünde tanrıyı gören, yaradan ile yaradılan ikiliğinen Varlk Birliğine varan, edep ve ahlaklığı yaşamın temeline oturtan, insanı yücelten, hamurunda hem ilahiliğin hemde irfaniliğin mayası bulunan; kişinin ahlaklı ve karakterli yaşam ilkelerini belirleyen, Hz. Muhammed ve Hz. Ali’den gelen neslin imametini teberra ve tebelle ilkesi ile sahiplenen, dini biçim ve şekil olarak değil, gerçek anlamıyla algılayan, dini bağımsız bir irade gücü ve batını özelliği ile evrimleştiren akıl ve iman bütünlüğünde birleştiren ve tüm bunları Kırklar Cemi ile yürüten bir inanç sistemidir.

Alevilik Aleviler için üst kavramı, Bektaşilik ve Kızılbaşlık ise alt kavramları oluşturur.